Inhoud

• Wat is urine-incontinentie?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Urine-incontinentie

Wat is urine-incontinentie?

Incontinentie voor urine wil zeggen dat u uw plas niet goed kunt ophouden. Het kan zijn dat u de urine niet goed kunt ophouden bij inspanning, zoals hoesten, niezen, lachen, tillen, traplopen, rennen of springen. Dit heet stressincontinentie of inspanningsincontinentie.

Het kan ook zijn dat u plotseling aandrang voelt om te plassen en het niet kunt tegenhouden tot u bij het toilet bent. Dit heet aandrangincontinentie of urge-incontinentie.

Sommige mensen hebben last van beide vormen van incontinentie.

Urine-incontinentie kan geen kwaad, maar is wel erg vervelend. Veel mensen schamen zich ervoor of zijn bang dat anderen het ruiken. Sommige mensen drinken zelfs minder in de hoop geen urine te verliezen, maar dat is geen goede oplossing.

Kan ik er zelf iets tegen doen?

Om te weten of u last heeft van inspannings- of aandrangsincontinentie (of beide), helpt het om twee weken een dagboek bij te houden. In het dagboek schrijft u telkens op:

• bij welke activiteit en op welk tijdstip u aandrang heeft gevoeld om te plassen;
• wanneer u ongewild urine heeft verloren;
• op welke tijden u op het toilet heeft geplast.

Dan wordt ook duidelijk welke oefeningen u het best kunt doen om de klachten te verbeteren. Bijvoorbeeld oefeningen voor de bekkenbodemspieren of voor de blaasspieren. Verder ziet u door het dagboek of de klachten verbeteren.

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Speciaal bij urine-incontinentie

• Advies bij incontinentiemateriaal

Bij uw apotheek kunt u een uitgebreid advies krijgen over de verschillende soorten incontinentiemateriaal. Meestal is er een gespecialiseerde medewerker die er veel vanaf weet. Er is in veel apotheken een aparte spreekkamer beschikbaar, waar u rustig kunt overleggen.
Welke soort opvangmateriaal voor u het beste is, moet u zelf bepalen. Uw apotheek kan in overleg met u een proefpakket samenstellen met verschillende soorten en merken. Dan kunt u rustig proberen wat u het prettigste vindt.

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Parasympaticolytica
Parasympaticolytica ontspannen de overactieve spieren van de blaas. Hierdoor kan de blaas meer urine bevatten voordat aandrang tot plassen ontstaat. Ook remmen ze de onwillekeurige samentrekking van de blaaswand.

Problemen met plassen, zoals vaak moeten plassen en het niet kunnen ophouden van de plas, zullen verminderen. Het werkt alleen bij mensen met aandrangincontinentie.

Parasympaticolytica zijn niet bij iedereen even effectief en werken bovendien niet bij mensen die last hebben van inspanningsincontinentie. Hierbij verliest men scheuten urine bij lichte inspanning als hoesten, bukken, tillen of lachen. Voorbeelden zijn darifenacine, flavoxaat, oxybutinine, solifenacine en tolterodine.

Duloxetine
Duloxetine wordt gebruikt bij stressincontinentie en inspanningsincontinentie. Duloxetine zorgt voor versterking van de spieren rond de urinebuis. U heeft hierdoor minder last van ongewenst urineverlies.

Botuline A toxine
Botuline A toxine wordt gebruikt bij urine-incontinentie door een overactieve blaasspier. Dit heet het overactieve-blaassyndroom. In zeer kleine hoeveelheden ingespoten in de blaaswand, verlamt botuline A toxine de zenuw die de blaasspier aanstuurt. De blaasspier zal minder vaak en minder heftig samentrekken. U hoeft hierdoor minder vaak te plassen en kunt uw plas beter ophouden.